ปวดเหงือกด้านในสุดอ้าปากไม่ได้ ปัญหาช่องปากที่ไม่ควรมองข้าม
อาการปวดเหงือกด้านในสุดเป็นปัญหาที่หลายคนต้องเผชิญ โดยเฉพาะเมื่อเกิดขึ้นแบบฉับพลัน ทำให้การใช้ชีวิตประจำวันเป็นเรื่องยากลำบาก ทั้งการเคี้ยวอาหาร การพูดคุย หรือแม้แต่การอ้าปาก บทความนี้จะพามาทำความเข้าใจถึงสาเหตุของอาการปวดเหงือกด้านในสุด พร้อมแนวทางดูแลเบื้องต้น และวิธีรักษาที่ถูกต้อง เพื่อป้องกันปัญหาลุกลามในระยะยาว
สาเหตุหลักของอาการปวดเหงือกด้านในสุด
อาการปวดเหงือกด้านในสุดอาจเกิดได้จากหลายสาเหตุ แต่ที่พบบ่อยที่สุดมีดังนี้
1. ฟันคุดกำลังขึ้นหรือขึ้นผิดตำแหน่ง
ฟันคุด โดยเฉพาะฟันกรามซี่ที่สามหรือฟันกรามซี่สุดท้าย มักเป็นสาเหตุหลักของอาการปวดเหงือกด้านในสุด โดยเฉพาะบริเวณขากรรไกรล่าง เนื่องจากฟันเหล่านี้มักขึ้นในช่วงอายุ 17-25 ปี และมักพบปัญหาเนื่องจากไม่มีพื้นที่เพียงพอสำหรับฟันที่กำลังจะขึ้น
อาการที่พบ
ปวดตุบ ๆ บริเวณเหงือกด้านในสุด โดยเฉพาะบริเวณขากรรไกรล่าง
มีเศษอาหารติดใต้เหงือกบริเวณฟันคุด
เหงือกบริเวณฟันคุดบวมแดง อาจมีหนองร่วมด้วย
อ้าปากลำบาก หรือในกรณีรุนแรงอาจอ้าปากไม่ได้เลย
วิธีแก้ไข
การรักษาที่ได้ผลดีที่สุดคือ การผ่าฟันคุดออก โดยเฉพาะในกรณีที่ฟันคุดขึ้นผิดตำแหน่ง เพื่อป้องกันการอักเสบซ้ำและปัญหาอื่น ๆ ที่อาจตามมา เช่น ฟันซี่ข้างเคียงผุ หรือเกิดถุงน้ำในกระดูกขากรรไกร
2. เหงือกอักเสบจากคราบหินปูน
คราบหินปูนที่สะสมเป็นเวลานานบริเวณโคนฟันและใต้เหงือก เป็นอีกสาเหตุหนึ่งที่ทำให้เหงือกอักเสบ โดยเฉพาะบริเวณด้านในสุดของช่องปากที่การแปรงฟันทำได้ยาก
อาการที่พบ
เหงือกบวมแดง อ่อนนุ่ม
มีเลือดออกง่ายเมื่อแปรงฟันหรือใช้ไหมขัดฟัน
มีกลิ่นปาก
อาจมีอาการปวดเมื่อเคี้ยวอาหาร
วิธีแก้ไข
การรักษาที่สำคัญคือ การขูดหินปูนและทำความสะอาดรากฟันโดยทันตแพทย์ พร้อมกับดูแลสุขภาพช่องปากด้วยการแปรงฟันและใช้ไหมขัดฟันอย่างสม่ำเสมอ
3. ฟันผุลุกลามถึงโพรงประสาท
เมื่อฟันผุลุกลามจนถึงโพรงประสาทฟัน จะทำให้เกิดการอักเสบและติดเชื้อที่ปลายรากฟัน ซึ่งอาจแพร่กระจายไปยังเนื้อเยื่อเหงือกและกระดูกขากรรไกรได้
อาการที่พบ
ปวดฟันรุนแรง อาจปวดจี๊ดขึ้นไปถึงศีรษะ
ปวดตุบ ๆ ตลอดเวลา และปวดมากขึ้นเมื่อนอนราบหรือเคี้ยวอาหาร
เหงือกบริเวณรากฟันที่อักเสบอาจบวม มีหนอง
วิธีแก้ไข
จำเป็นต้องรักษารากฟันเพื่อกำจัดเนื้อเยื่อที่ติดเชื้อและเชื้อแบคทีเรียในโพรงประสาทฟัน หรือในกรณีที่ไม่สามารถรักษาได้ อาจจำเป็นต้องถอนฟันออก
4. การติดเชื้อจากแบคทีเรีย (ฝีหนองในช่องปาก)
การติดเชื้อรุนแรงในช่องปากอาจนำไปสู่การเกิดฝีหนอง ซึ่งเป็นการสะสมของหนองที่เกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรีย มักพบในบริเวณที่มีฟันผุลุกลาม หรือหลังจากการถอนฟันที่มีการติดเชื้อ
อาการที่พบ
ปวดเหงือกรุนแรง โดยเฉพาะเมื่อกดบริเวณที่มีการอักเสบ
มีหนองไหลออกมาจากเหงือก
มีไข้สูง หนาวสั่น อ่อนเพลีย
อ้าปากไม่ได้หรือลำบาก
วิธีแก้ไข
สำหรับฝีขนาดใหญ่จำเป็นต้องพบทันตแพทย์เพื่อระบายหนองออก และรับยาปฏิชีวนะเพื่อควบคุมการติดเชื้อ
ปวดเหงือกด้านในสุด อ้าปากไม่ได้ : สัญญาณอันตรายที่ควรระวัง
อาการปวดเหงือกด้านในสุดหรือเจ็บเหงือกด้านในสุดล่างจนอ้าปากไม่ได้ เป็นสัญญาณเตือนที่บ่งบอกถึงปัญหาร้ายแรงที่ต้องได้รับการรักษาอย่างเร่งด่วน โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อมีอาการปวดร้าวขึ้นศีรษะหรือใบหน้าร่วมด้วย
สาเหตุที่พบบ่อย
ฟันคุดหรือฟันกรามขึ้นผิดทิศทาง
ฟันกรามซี่ในสุดที่เริ่มขึ้นใหม่มักไม่มีพื้นที่เพียงพอในช่องปาก ทำให้ฟันขึ้นเอียงหรือเบียดฟันซี่ข้างเคียง จนเกิดแรงกดและการอักเสบบริเวณเหงือก ส่งผลให้เหงือกบวม เจ็บ ปวดตุบ ๆ และในบางรายอาจปวดมากจนอ้าปากแทบไม่ได้
การสะสมของแบคทีเรียจากการทำความสะอาดไม่ทั่วถึง
บริเวณด้านในสุดของปากแปรงสีฟันมักเข้าถึงยาก ทำให้เศษอาหารและแบคทีเรียสะสมได้ง่าย โดยเฉพาะเมื่อมีฟันขึ้นเพียงบางส่วน เศษอาหารที่ติดใต้เหงือกอาจกลายเป็นแหล่งเพาะเชื้อ ทำให้เหงือกบวมแดง อักเสบ และเจ็บได้ หากละเลย อาการอาจลุกลามจนต้องรักษาด้วยการผ่าตัดหรือรักษารากฟันโดยด่วน
คำแนะนำ : หากมีไข้สูง บวมที่ใบหน้าหรือมีหนอง ควรรีบพบทันตแพทย์ทันที เพื่อรับการวินิจฉัยและรักษาอย่างเร่งด่วน
วิธีบรรเทาอาการเจ็บเหงือกด้านในสุดเบื้องต้น
หากอาการยังไม่รุนแรง สามารถใช้วิธีเหล่านี้เพื่อบรรเทาอาการชั่วคราวก่อนพบแพทย์ ดังนี้
1. การใช้น้ำเกลืออุ่นกลั้วปาก
น้ำเกลืออุ่นช่วยลดการอักเสบและฆ่าเชื้อแบคทีเรียได้เป็นอย่างดี วิธีทำคือ
ผสมเกลือ 1/2 ช้อนชากับน้ำอุ่น 1 แก้ว (250 มิลลิลิตร)
กลั้วปากประมาณ 30 วินาที แล้วบ้วนทิ้ง
ทำซ้ำทุก 2-3 ชั่วโมง หรือหลังอาหารทุกมื้อ
2. การประคบเย็นและประคบอุ่น
การประคบเย็น : ใช้ถุงน้ำแข็งห่อด้วยผ้าสะอาด ประคบบริเวณที่ปวดเป็นเวลา 15-20 นาที ทุก 2-3 ชั่วโมง ช่วยลดอาการบวมและชาได้ดีใน 1-2 วันแรกที่มีอาการ
การประคบอุ่น : หลังจาก 2 วันแรก สามารถใช้การประคบอุ่นเพื่อช่วยเพิ่มการไหลเวียนของเลือดและเร่งให้แผลหายเร็วขึ้น โดยใช้ผ้าชุบน้ำอุ่น ประคบบริเวณที่ปวดเป็นเวลา 15-20 นาที
3. การเลือกรับประทานอาหารอ่อนและหลีกเลี่ยงอาหารแข็ง
หลีกเลี่ยงอาหารแข็ง กรอบ หรือต้องเคี้ยวมาก
เลือกรับประทานอาหารอ่อนนุ่ม เช่น โจ๊ก ซุป ไข่ตุ๋น
หลีกเลี่ยงอาหารและเครื่องดื่มที่มีอุณหภูมิร้อนหรือเย็นจัด
งดเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์และงดสูบบุหรี่ เนื่องจากอาจทำให้อาการหายช้าลง
4. ยาบรรเทาอาการปวดและยาฆ่าเชื้อ
ยาพาราเซตามอลหรือไอบูโพรเฟนช่วยบรรเทาอาการปวดได้ชั่วคราว (ควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรก่อนใช้ยา โดยเฉพาะหากมีโรคประจำตัว)
เมื่อไรควรพบทันตแพทย์โดยเร่งด่วน
อาการต่อไปนี้อาจเป็นสัญญาณว่าคุณควรพบทันตแพทย์โดยเร่งด่วน
อ้าปากไม่ได้หรืออ้าปากได้น้อยมาก
มีไข้สูงร่วมกับอาการปวดเหงือก
มีอาการบวมที่ใบหน้าหรือคอ
หายใจหรือกลืนลำบาก
มีหนองไหลออกมาจากเหงือก
อาการปวดรุนแรงจนรบกวนการนอนหลับ
ยาแก้ปวดทั่วไปไม่สามารถบรรเทาอาการได้
หากคุณกำลังเผชิญกับอาการปวดเหงือกด้านในสุดจนอ้าปากไม่ได้ หรือเจ็บจนใช้ชีวิตลำบาก อย่าปล่อยไว้จนอาการลุกลาม เพราะอาจเป็นสัญญาณของฟันคุดหรือปัญหาสุขภาพช่องปากที่ต้องได้รับการดูแล ขอแนะนำให้เข้ามาตรวจสุขภาพช่องปากที่ MITI Dental คลินิกทันตกรรมที่ดูแลคุณด้วยทีมทันตแพทย์มากประสบการณ์ พร้อมเครื่องมือที่ทันสมัย และการรักษาที่ปลอดภัย บริการที่มั่นใจได้ในทุกขั้นตอน พร้อมสร้างบรรยากาศสบาย ๆ ท่ามกลางธรรมชาติให้คุณรู้สึกผ่อนคลายทุกครั้งที่เข้ามารับบริการ
MITI Dental คลินิกหมอฟันย่านอ่อนนุช ตั้งอยู่กลางซอยอารีรักษ์ สุขุมวิท 50 ห่างจาก BTS อ่อนนุชเพียง 500 เมตร พร้อมที่จอดรถกว่า 10 คัน เปิดบริการทุกวัน สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมและนัดหมายเข้าพบทันตแพทย์ได้ที่เบอร์ 092-288-8061 หรือ LINE Official Account : @mitiwellness
ข้อมูลอ้างอิง:
วิธีรักษาเหงือกบวมตรงฟันกราม ยุ่งยากไหม?. สืบค้นเมื่อวันที่ 6 พฤษภาคม 2568 จาก https://www.colgate.com/th-th/oral-health/gum-disease/how-to-treat-swollen-gums-on-the-molar-teeth
ฝีในฟัน ฟันเป็นหนอง สาเหตุและวิธีการรักษา. สืบค้นเมื่อวันที่ 6 พฤษภาคม 2568 จาก https://dragcura.com/oral-tip/tooth-abscess-causes-treatment/
