หมอฟันตอบให้ ครอบฟันมีกี่แบบ และควรเลือกวัสดุครอบฟันแบบไหนดี
การครอบฟัน เป็นหนึ่งในวิธีการรักษาทางทันตกรรมที่ช่วยฟื้นฟูฟันที่เสียหาย แตก หรือสึกให้กลับมาใช้งานได้อย่างปกติ อีกทั้งยังช่วยปรับปรุงรูปร่างและสีสันของฟันให้สวยงามเป็นธรรมชาติ ดังนั้น การเลือกวัสดุครอบฟันที่เหมาะสม และเลือกรูปแบบการครอบฟันที่ตรงกับสภาพปัญหา จึงเป็นเรื่องสำคัญที่จะส่งผลต่อความสวยงาม ความทนทาน และการใช้งานในระยะยาว
ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับการครอบฟัน
การครอบฟันคืออะไร ?
การครอบฟัน (Dental Crown) เป็นการบูรณะฟันที่เสียหายอย่างรุนแรงหรือสูญเสียเนื้อฟันไปมาก ด้วยการสร้างวัสดุขึ้นมาครอบคลุมทั้งตัวฟัน เพื่อเพิ่มความแข็งแรง ป้องกันการแตกหัก และปรับรูปร่าง สีสันของฟันให้ดูเป็นธรรมชาติ
กรณีที่ต้องพิจารณารักษาด้วยการครอบฟัน
ฟันผุลึกหรือเสียหายมากเกินกว่าจะอุดฟันได้
ฟันแตกหักจากอุบัติเหตุหรือการบดเคี้ยว
ฟันที่ผ่านการรักษารากฟัน
ฟันมีรูปร่างหรือสีที่ผิดปกติ ต้องการเสริมความสวยงาม
ฟันสึกจากการบดเคี้ยวแรงผิดปกติ
ขั้นตอนการครอบฟันโดยทั่วไป
ตรวจวินิจฉัยสภาพฟันและวางแผนการรักษา
กรอแต่งฟันเพื่อเตรียมพื้นที่สำหรับครอบ
พิมพ์ปากเพื่อส่งแล็บผลิตครอบฟัน
ใส่ครอบฟันชั่วคราวระหว่างรอครอบจริง
ติดตั้งครอบฟันถาวร ปรับแต่งการสบฟันและยึดด้วยวัสดุซีเมนต์
ครอบฟันมีกี่แบบ ? รู้จัก 9 ประเภทของวัสดุครอบฟันก่อนตัดสินใจ
ครอบฟันโลหะ (Metal Crown) ผลิตจากโลหะล้วน เช่น นิกเกิล โครเมียม หรือโคบอลต์ มีความทนทานสูง เหมาะกับฟันกรามด้านใน
ครอบฟันทองคำ (Gold Crown) มีความแข็งแรงสูง ยืดหยุ่นดี ไม่แตกร้าวง่าย ใช้งานได้นานหลายสิบปี
ครอบฟันโลหะผสม (Base Metal Alloys) ราคาย่อมเยากว่าวัสดุทองคำ ทนต่อแรงบดเคี้ยวและการสึกกร่อนได้ดี
ครอบฟันเซรามิก (Ceramic Crown) โครงสร้างภายในทำจากโลหะ ชั้นนอกเคลือบด้วยพอร์ซเลน ให้ความสวยงามสูง สีใกล้เคียงฟันธรรมชาติ เหมาะสำหรับใช้ครอบฟันหน้า
ครอบฟันเซรามิกล้วน (All-Ceramic) ไม่มีส่วนผสมของโลหะ สีสวยเป็นธรรมชาติ เหมาะสำหรับผู้ที่แพ้โลหะ
ครอบฟันเซอร์โคเนีย (Zirconia Crown) แข็งแรงมาก สีใสและเนียนกลืนธรรมชาติ ปัจจุบันได้รับความนิยมสูง
ครอบฟันพอร์ซเลนเคลือบโลหะ (Porcelain-Fused-to-Metal Crown) ด้านนอกเคลือบพอร์ซเลน ด้านในเป็นโลหะ แข็งแรงและสวยงาม
ครอบฟันเรซิน (Resin Crown) ราคาประหยัด นิยมใช้เป็นครอบฟันชั่วคราว
ครอบฟันชั่วคราว (Temporary Crown) ใช้ระหว่างรอผลิตครอบฟันจริง ทำจากวัสดุอะคริลิกหรือเรซิน
การเปรียบเทียบวัสดุครอบฟันแต่ละชนิด
ประเภทวัสดุ | ความสวยงาม | ความแข็งแรง | เหมาะกับตำแหน่ง | การสึกกร่อน | ความไวต่ออุณหภูมิ |
---|---|---|---|---|---|
โลหะ | ต่ำ | สูงมาก | ฟันกราม | ต่ำ | สูง |
ทองคำ | ปานกลาง | สูงมาก | ฟันกราม | ต่ำ | ต่ำ |
โลหะผสม | ต่ำ | สูง | ฟันกราม | ปานกลาง | สูง |
เซรามิก | สูง | ปานกลาง | ฟันหน้า | ปานกลาง | ต่ำ |
เซรามิกล้วน | สูงมาก | ปานกลาง | ฟันหน้า | ต่ำ | ต่ำ |
เซอร์โคเนีย | สูง | สูงมาก | ฟันหน้า-ฟันกราม | ต่ำ | ต่ำ |
พอร์ซเลนเคลือบโลหะ | สูง | สูง | ฟันกราม-ฟันหน้า | ปานกลาง | ปานกลาง |
เรซิน | ปานกลาง | ต่ำ | ครอบชั่วคราว | สูง | สูง |
วัสดุครอบฟันแบบไหนดี ? เผยปัจจัยที่ควรพิจารณาในการเลือกวัสดุครอบฟัน
ตำแหน่งของฟันที่ต้องการครอบ หากเป็นฟันกราม ควรเลือกวัสดุที่มีความแข็งแรง เช่น เซอร์โคเนีย ทองคำ หรือโลหะ แต่หากเป็นฟันหน้า ควรเลือกวัสดุที่ให้ความสวยงามสูง เช่น เซรามิก หรือเซรามิกล้วน
ความต้องการด้านความสวยงาม ผู้ที่ต้องการให้วัสดุครอบฟันกลมกลืนไปกับสีฟัน ควรเลือกครอบเซรามิกล้วน หรือเซอร์โคเนีย
งบประมาณและค่าใช้จ่าย ครอบทองคำและเซอร์โคเนียจะมีราคาสูงกว่าเรซินหรือโลหะ
ลักษณะการบดเคี้ยวและแรงกัด ผู้ที่กัดแน่นหรือมีพฤติกรรมนอนกัดฟัน ควรใช้วัสดุแข็งแรง เช่น ทองคำ หรือเซอร์โคเนีย
โรคประจำตัวและข้อจำกัดทางการแพทย์ ผู้ที่แพ้โลหะ ควรหลีกเลี่ยงการครอบฟันด้วยโลหะหรือพอร์ซเลนเคลือบโลหะ
ข้อดีของวัสดุครอบฟันแต่ละประเภท
วัสดุที่เหมาะกับฟันหน้า : เซรามิก เซรามิกล้วน เซอร์โคเนีย และพอร์ซเลนเคลือบโลหะ
วัสดุที่เหมาะกับฟันกราม : โลหะ ทองคำ โลหะผสม เซอร์โคเนีย และพอร์ซเลนเคลือบโลหะ
วัสดุที่มีความคงทนสูงสุด : โลหะ ทองคำ และเซอร์โคเนีย
วัสดุที่มีความสวยงามสูงสุด : เซรามิกล้วน
ความคุ้มค่าในระยะยาว : เซอร์โคเนีย (แข็งแรง สีไม่เปลี่ยน ทนทานหลายปี) ทองคำ (อายุการใช้งานยาวนาน ไม่แตก ไม่ร้าว) โลหะผสม (แข็งแรง ราคาคุ้มค่า) และพอร์ซเลนเคลือบโลหะ (ราคากลาง ๆ ความแข็งแรงดี)
คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับวัสดุครอบฟัน (FAQ)
ครอบฟันแต่ละชนิดมีอายุการใช้งานเท่าไร ?
ทองคำและเซอร์โคเนีย 15-20 ปีขึ้นไป
โลหะ 10-20 ปี
โลหะผสมและพอร์ซเลนเคลือบโลหะ 10-15 ปี
เซรามิกและเซรามิกล้วน 7-15 ปี
เรซิน 3-5 ปี
ครอบฟันชั่วคราว 1-3 เดือน (ใช้ระหว่างรอครอบจริงจากแล็บ)
จะสามารถดูแลรักษาครอบฟันให้ใช้งานได้ยาวนานได้อย่างไร ?
คนไข้สามารถดูแลรักษาครอบฟันแต่ละชนิดให้ใช้งานได้ยาวนาน ด้วยการแปรงฟันอย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง โดยใช้ไหมขัดฟันร่วมด้วย และไม่ลืมที่จะตรวจสุขภาพช่องปากกับทันตแพทย์อย่างสม่ำเสมอทุก 6 เดือน
ในระยะยาว ครอบฟันจะเปลี่ยนสีไหม ?
เป็นอีกหนึ่งคำถามที่คนไข้ถามเข้ามากันเยอะมาก ว่าจะเลือกวัสดุครอบฟันแบบไหนดีถ้าไม่อยากให้ครอบฟันเปลี่ยนสี โดยถ้าหากอยากให้สีคงที่ระยะยาวโดยที่ไม่ต้องกังวลเรื่องการดูแลมากนัก ทันตแพทย์จะแนะนำเป็นเซอร์โคเนียและทองคำ ส่วนพอร์ซเลนและเรซินที่มีความสวยงามใกล้เคียงฟันจริงนั้นอาจเปลี่ยนสีได้ง่ายหากไม่ได้รับการดูแลที่ดี
ความเสี่ยงและภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้นจากการใช้ครอบฟันมีอะไรบ้าง ?
ปัญหาที่พบได้บ่อยประการแรก คือ ฟันปลอมแตกจากแรงกัด โดยเฉพาะในผู้ที่มีแรงบดเคี้ยวสูง หรือมีพฤติกรรมนอนกัดฟัน นอกจากนี้ ยังมีเรื่องของการเสื่อมสภาพของวัสดุ อย่างครอบฟันที่ทำจากวัสดุเรซินหรือครอบฟันชั่วคราว มักจะเสื่อมและเปลี่ยนสีได้ง่ายเมื่อใช้งานไปนาน ๆ
อีกประเด็นที่ต้องระวัง คือ การแพ้วัสดุโลหะบางชนิด แม้จะพบไม่บ่อยมาก แต่สำหรับผู้ที่มีประวัติแพ้โลหะประเภทนิกเกิล หรือโคบอลต์ ควรหลีกเลี่ยงครอบฟันที่มีส่วนประกอบของโลหะผสมเหล่านี้ เพราะอาจทำให้เกิดอาการระคายเคืองในช่องปาก เช่น เหงือกอักเสบ หรือผื่นขึ้นบริเวณเยื่อบุช่องปาก ซึ่งในปัจจุบันการเลือกใช้ครอบฟันที่ปลอดโลหะ เช่น ครอบฟันเซรามิกล้วน หรือครอบฟันเซอร์โคเนีย จึงเป็นทางเลือกที่ปลอดภัยมากกว่า
เมื่อได้คำตอบแล้วว่าครอบฟันมีกี่แบบ ทีนี้ก็ถึงเวลาเลือกวัสดุครอบเพื่อแก้ปัญหาฟันแตกที่เหมาะสำหรับคุณ ที่ MITI Dental ทีมทันตแพทย์ของเราพร้อมให้คำปรึกษาและแนะนำวัสดุครอบฟันที่เหมาะสมกับความต้องการเฉพาะบุคคลของคุณ ด้วยวัสดุคุณภาพสูงและเทคโนโลยีทันสมัย ในบรรยากาศคลินิกที่ผ่อนคลายท่ามกลางธรรมชาติ เพื่อมอบรอยยิ้มที่สวยงามและความมั่นใจกลับคืนสู่คุณ
MITI Dental ตั้งอยู่กลางซอยอารีรักษ์ สุขุมวิท 50 ห่างจาก BTS อ่อนนุชเพียง 500 เมตร พร้อมที่จอดรถกว่า 10 คัน เปิดบริการทุกวัน สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมและนัดหมายเข้าพบทันตแพทย์ได้ที่เบอร์ 092-288-8061 หรือ LINE Official Account : @mitiwellness
ข้อมูลอ้างอิง:
Dental Crowns. สืบค้นเมื่อวันที่ 23 พฤษภาคม 2568 จาก https://www.webmd.com/oral-health/dental-crowns.